Εδώ ζει ο θεός στο μυαλό;


Τον Μάιο του 2016 ερευνητές από το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Hadassah στην Ιερουσαλήμ εξέτασαν έναν ασθενή ηλικίας 45 ετών που πάσχει από επιληψία του κροταφικού λοβού, ένα τύπο επιληψίας ο οποίος, σύμφωνα με το Ίδρυμα Επιληψίας, περιλαμβάνει επιληπτικές κρίσεις με έντονες «αισθήσεις, συναισθήματα, σκέψεις, εμπειρίες» και ακόμη «ψευδαισθήσεις φωνών, μουσικής, ανθρώπων, μυρωδιών ή γεύσεων». Τα επεισόδια ταλαιπωρούσαν τον ασθενή από τα εφτά του χρόνια και υποτροπίασαν στα 23 του. Πήγε στο νοσοκομείο αναζητώντας ανακούφιση και σταμάτησε να παίρνει τα φάρμακά του για τις εξετάσεις.

Οι γιατροί του έκαναν ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ) για να παρατηρήσουν τα εγκεφαλικά πρότυπά του. Καθώς τον εξέταζαν, ο ασθενής είδε τον θεό. Όπως αναφέρουν οι γιατροί Shahar Arzy και Roey Schurr στο νευρολογικό περιοδικό Epilepsy and Behavior: «Ενώ βρισκόταν στο κρεβάτι, ο ασθενής "πάγωσε" απότομα και κοίταζε στο ταβάνι για αρκετά λεπτά, δηλώνοντας αργότερα ότι αισθάνθηκε να τον πλησιάζει ο θεός. Στη συνέχεια άρχισε να ψάλλει ήρεμα προσευχές, έψαξε για το Κιππά του, το οποίο τοποθέτησε στο κεφάλι του, αρχίζοντας να ψάλλει πιο έντονα τις προσευχές. Στη συνέχεια, απότομα, φώναξε: "Και είσαι ο Adonai (ένα από τα ονόματα του εβραϊκού θεού) ο Κύριος!", δηλώνοντας αργότερα ότι ο θεός του αποκαλύφθηκε, διατάζοντάς τον να φέρει τη λύτρωση στον λαό του Ισραήλ».

Στη συνέχεια ο ασθενής αφαίρεσε τα ηλεκτρόδια του ΗΕΓ και έτρεξε μέσα στο νοσοκομείο, λέγοντας σε όποιον έβρισκε «ο θεός με έστειλε σε εσένα». Δεν είχε κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο για να ολοκληρώσει την νέα του αποστολή, αλλά ήταν «σίγουρος ότι ο θεός θα διδάξει τόσο τον ίδιο, όσο και τους οπαδούς/ακολούθους του τι πρέπει να στην πορεία τους προς τη λύτρωση».

Ο ασθενής είναι εργάτης εργοστασίου, με «χαμηλού επιπέδου μόρφωση» ο οποίος συμμετείχε τακτικά σε θρησκευτικά τελετουργικά, «που είναι κάτι σύνηθες στην περιβάλλουσα κοινωνία του...», αναφέρει η εργασία. Οι ερευνητές του έδωσαν ένα αντί-ψυχωτικό φάρμακο και το επεισόδιο έληξε λίγες ώρες αργότερα.

Το επεισόδιο ήταν εκπληκτικό, αλλά είχε επιστημονικό προηγούμενο. Θρησκευτικές εμπειρίες όπως αυτή έχουν τεκμηριωθεί εδώ και καιρό σε ασθενείς με επιληψία, αλλά η ακριβής τοποθεσία των νευρικών μηχανισμών που τις προκαλούν ήταν ασαφείς. Η πιο πάνω εμπειρία, όμως, έδωσε στους επιστήμονες κάποιες ενδείξεις.

Οι ερευνητές διέγνωσαν το επεισόδιο ως «μεγαλειώδη θρησκευτική ψευδαίσθηση της αποκάλυψης και του ιεραποστολικού ζήλου στο πλαίσιο της ψευδαισθητικής ψύχωσης (postictal psychosis/state)». Παρατήρησαν αύξηση της δραστηριότητας στη συχνότητα των χαμηλών κυμάτων γ (30-40 Hz) του εγκεφάλου, στον αριστερό προμετωπιαίο φλοιό του ασθενούς, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι «αυτό υποδηλώνει πως η θρησκευτική μετατροπή στην ψευδαισθητική ψύχωση σχετίζεται με μηχανισμούς ελέγχου σε διαδικασίες που αφορούν τον προμετωπικό λοβό, παρά με διαδικασίες που αφορούν τον μεσαίο κροταφικό λοβό».

Αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα που καταδεικνύει πώς ο εγκέφαλος ενός ανθρώπου αντέδρασε στον θεό. Αλλά έχει ενδιαφέρον να εξεταστεί πόσο στενά συνδέεται αυτό το είδος θρησκευτικής εμπειρίας σε μια επιληπτική κρίση. Μια ανώνυμη μαρτυρία από τον ιστότοπο του Ιδρύματος Επιληψίας αναφέρει τα εξής: «Αισθάνομαι το πιο παράξενο συναίσθημα - το μεγαλύτερο μέρος του δεν μπορεί να περιγραφεί με λέξεις. Όλος ο κόσμος ξαφνικά φαίνεται πιο πραγματικός στην αρχή. Είναι σαν να γίνονται όλα κρυστάλλινα. Τότε νιώθω σαν να είμαι εδώ, αλλά όχι εδώ, σαν να είμαι σε ένα όνειρο. Είναι σαν να έχω ζήσει την ίδια ακριβώς στιγμή πολλές φορές πριν. Ακούω τι λένε οι άνθρωποι, αλλά δεν έχουν νόημα. Ξέρω ότι δεν πρέπει να μιλάω κατά τη διάρκεια του επεισοδίου, αφού απλά λέω ανοησίες. Μερικές φορές νομίζω ότι μιλάω, αλλά αργότερα οι άνθρωποι μου λένε ότι δεν είπα τίποτα. Το όλο περιστατικό διαρκεί ένα με δύο λεπτά».

Άλλες θρησκευτικές εμπειρίες που έχουν καταγραφεί, περιλαμβάνουν λαμπερά φώτα, έντονες φωνές, οραματισμό των αγγέλων, του διαβόλου ή άλλων θρησκευτικών προσωπικοτήτων.

Περισσότερα εδώ

Σχόλια